در این مقاله به موضوع روابط سمی می پردازیم. اینکه به طور کلی به چه روابطی سمی می گویند؟ این نوع رابطه چه ویژگی هایی دارد؟ و چگونه می شود از آن خارج شد؟
اگر این سوالات در ذهن شما هم وجود دارد تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
ویژگی‌های روابط سمی چیست؟
روابطه سمی، رابطه ای است که مدام شما احساسات منفی مثل خشم، عصبانیت، طردشدگی، عقده حقارت، حماقت، یأس، نا امیدی، تنهایی و بی امنیتی را تجربه می کنید.
ممکن است این روابط سمی، یک ارتباط اجتماعی، شغلی و عاطفی باشد؛ در این مقاله بر روی ارتباط عاطفی تمرکز داریم.
روابط سمی شامل رفتار های سمی مثل عدم صمیمیت و تعهد،عدم مسئولیت پذیری است.
بهترین و قویترین ارتباط، ارتباطاتی است که شما حس ارزشمندی را تجربه کنید و همین حس ارزشمندی را به طرف مقابلتان و اطرافیانتان هدیه بدهید.
در ارتباطات سمی، شما احساس های شادی و خوشحالی عمیقی را تجربه نمی کنیدب لکه احساس پوچ و بی معنایی را تجربه می‌کنند.
پو یایی، معنویت و امید که یکی از ارکان مهم ارتباط عاطفی است، در روابط سمی وجود ندارد و بیشتر طرفین دچار دلزدگی و یکنواختی می‌شوند.
در روابط سمی، نه تنها دلبستگی و وابستگی سالم وجود ندارد بلکه تهدید، فحاشی به ارزش‌های مهم فردی وجود دارد.
حریم، حرمت و عفت کلام آنچنان وجود ندارد در بیشتر مواقع نوع کلام و لحن کلام بسیار گزنده و پر از خسارت است.
اگر رفتار سمی بین زن و مرد بوجود بیاید دچار چالش می‌شوند و یکدیگر را بطور مداوم با دیگران مقایسه می‌کنند و هم مرد و هم زن هر دو به صورت جداگانه به دنبال اهدافشان هستند و هریک منافع شخصی خودشان را در نظر می‌گیرند.
روابط جنسی افرادی که دارای روابط سمی هستند، بدون کیفیت است. کم کم روابط بین فردی شان هم ضعیف می‌شود و رفتار های سمی مثل انزوا و تنهایی بروز پیدا می کند و ناسازگار و انعطاف ناپذیر می شوند.
در روابط سمی، دنیای مشترک و اهداف مشترک وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد یک رفتار سمی مثل بی مسئولیتی است.
روابط سمی ممکن است باعث احساس سمی نظیر احساس کرخ شدن و رفتار سمی مثل بی تفاوتی باشد. سطح اعتماد به نفس طرفین پایین است. بین آنها و طرف مقابلشان اصلأ همبستگی وجود ندارد. و هر کسی به دنبال تضعیف طرف مقابلش است و یک رقابت نا سالم بوجود می آید.
مقایسه رابطه سالم و سمی
زیر بنای اصلی هر ارتباط عاطفی، اعتماد و امنیت است در روابط سمی این دو مؤلفهٔ اصلی وجود ندارد.
در روابط سالم، جنس تعاملات پر از حس های ناب ارزشمندی است اما در روابط سمی غده های سرطانی حسادت، رقابت ناسالم، مقایسه کردن، طرد شدگی، احساس حقارت و حماقت یأس و انزوا و انتقاد در حال رشد هستند.
در روابط عاطفی سالم، افراد باید هر روز بتوانند از احساس‌های یکدیگر مطلع باشند؛ تا یکدیگر را به راحتی درک کنند. اما در روابط عاطفی سمی، این فرایند تاثیر گذار نیست چون روابط زن و مرد به دروغ منجر می شود و نسبت به یکدیگر بی تفاوت هستند؛ حتی از یکدیگر نفرت دارند و این باعث ایجاد احساس غم و اندوه بین زوجین می شود. در این گونه روابط زن و مرد از زندگی لذت نمی برنند و هیچ چیزی آنها را خوشحال نمی‌کند.
در روابط سمی، معمولٱ زن و مرد به مرور زمان دچار افسردگی و بی رمقی می‌شوند و سطح انگیزه و همکاریشان پایین می آید. باید به این نکته توجه کرد که یک رابطه سالم عاطفی به مرور زمان و در طی یک فرایند تدریجی به یک رابطه سمی، تبدیل می شود و این اتفاق یک شبه نمی افتند.
زمانی که شما در ارتباط عاطفیتان احساس خطر کردید باید به دنبال چرایی این داستان باشید. و علت و معلول چالش های ارتباط عاطفیتان را بشناسید و نقش خودتان را صادقانه پیدا کنید و در این راستا حتماً از یک روانشناس زوج درمانگر کمک بگیرید.
در روابط عاطفی سالم، خدمت کردن، لمس کردن، معاشقه، رابطهٔ جنسی باکیفیت، تایید و تمجید، توجه کردن به قدر دانی و تشکر کردن در اولویت است؛ اما در روابط سمی تمام این آیتم‌ها حذف و یا بسیار کم رنگ است؛ به طوری که هر یک از طرفین در روابط سمی، به فکر منافع شخصی خودشان هستند و هر دو نفر حق به جانب هستند.
این افراد حتی وقتی که در فرایند درمان قرار می‌گیرند، روان شناس به آنها راهکار می‌دهد، از مکانیزم انکار و برون فکنی استفاده می‌کنند.
انکار: یعنی نادیده گرفتن نقش خود در بوجود آمدن این ارتباط سمی.
برون فکنی: یعنی تمام مشکلات در ارتباط عاطفی را به طرف مقابل ربط دادن و او را مقصر دانستن.
وقتی زن و مرد در یک ارتباط سمی قرار می‌گیرند و ارتباطشان دچار چالش می‌شود یکدیگر را با دیگران مقایسه می‌کنند و منافع شخصی خودشان در اولویت قرار می‌دهند.
حتی ممکن است رابطهٔ افسار گسیخته با دیگران برقرار کنند. کم کم روابط بین فردی شان هم ضعیف می‌شود و بیشتر به سوی انزوا و تنهایی گرایش پیدا می کنند.
در روابط سمی، دنیای مشترک، اهداف مشترک بسیار کم رنگ است و دستخوش بی مسئولیتی است.
احساس کرخ شدن و بی تفاوتی در سر تا سر رابطه سمی به وفور احساس می شود؛ و سطح اعتماد به نفس طرفین پایین می آید چون همبستگی عاطفی لازم وجود ندارد هر کس به فکر تضعیف طرف مقابل است و سکوی رقابت ناسالم است.
ازدواج کردن با افرادی که دچار اختلالات شخصیت هستند؛ رابطهٔ عاطفی را وارد مرحلهٔ سمی شدن می‌کنند.(اختلالات شخصیت چون اعتیاد، بوردرلاین. آنتی سوشیال نمایشی و خود شیفته)
چه دلایلی باعث ادامه دادن رابطهٔ سمی می شود؟
بسیاری از افراد هستند که در روابط سمی به سر می‌برند اما به دلایلی می‌ترسند که ارتباط عاطفی خود را به اتمام برسانند.
مهمترین دلایل:
- داشتن اعتماد به نفس پایین
- نداشتن امنیت مالی و استقلال کافی
- تجربه کردن احساس حقارت و سرزنش بطور مداوم
- استفاده کردن خیلی زیاد از مکانیزم دفاعی انکار
- برای نگه داشتن این ارتباط، زمان و انرژی روحی و روانی زیادی را صرف شده و این افراد اعتقاد زیادی به معجزه دارند.
- ترس از تنهایی در آینده، و ترس از قضاوت شدن توسط خانواده و جامعه
چگونه از یک رابطهٔ عاطفی سمی خارج شوید؟
وقتی شما در طولانی مدت در رابطه سمی قرار می گیرید دچار رفتار های سمی مثل خشم و احساس سرخوردگی وپوچی و بی معنایی و بی ارزشی می شوید.
وقتی تصمیم به جدایی و بیرون آمدن از این ارتباط می گیرید. باید حتمأ بتوانید این احساسات منفی را حل کنید در غیر اینصورت و به خصوص در این شرایط پیچیده، نیاز به یک مشاوره و یا روان شناسی دارید.
پذیرش خود را قوی کنید، و بپذیرید که قسمتی از زندگی شما دچار بحران شده و شما در مدتی از لحظات زندگیتان، این رابطه را تجربه کرده اید سعی کنید خودتان را قهرمان این داستان بدانید قهرمانی که خیلی زجر کشید ولی خودش و زندگیش را با بالابردن اعتماد به نفسش نجات داد.
نقش خودتان را در سمی کردن ارتباطتان پیدا کنید. نقاط ضعفتان را بررسی کنید. و تجسم کنید که اگر بخواهید همچنان به این رابطه سمی ادامه دهید چه خسارت‌هایی ممکن است به خود وارد کنید.
لطفأ تمام مسیرهایی که رفته اید تا شریک عاطفیتان را تغییر دهید را، لیست کنید. دیگر آن مسیرهای تکراری و پر از اشتباه را، تکرار نکنید.
حتمأ خودتان را در مسیر یادگیری قرار دهید سعی کنید در یک حرفه متخصص و توانمند شود تا احساس‌های بی ارزشی و پوچی که در ارتباطتان بطور مداوم تجربه کردید، کم کم از بین برود.
- یک شبه نمی‌شود ره صد ساله را رفت به این معناست که یادتان باشد مسیر درمان و رسیدن به حال خوب یک فرایند است.
- در لحظه زندگی کنید و سعی کنید روزانه کارهای هدفمند و ارزشمند انجام دهید.
- هرگز به فکر انتقام نباشید بزرگترین انتقام تمام کردن ارتباط است.
- در هیچ شرایطی به بهانه های مختلف وارد ارتباط سمی تان نشوید.
- اجازه دهید و به خودتان لطف کنید که ارتباط تمام شود.
هرگز منتظر این نباشید که حالتان باید خوب شود تا برای احیای خودتان و زندگیتان قدمی بردارید؛ حتی اگر احساس ناتوانی و بی رمقی دارید با تمام این سختی ها قدم هایی برای بهبود زندگیتان بردارید تا هر چی سریعتر از این شرایط منفی و معیوب بیرون بیایید و وارد چرخهٔ مثبت زندگیتان شوید.
